بسیاری از مصلحان اجتماعی در مقابل بی عدالتی های حاکم بر جهان، بشر را به عصیان فراخوانده اند. ضمن این که باید بگویم با این ایده بسیار موافق هستم، در این جا می خواهم متذکر شوم که باید از مفهوم عصیان -فارغ از معنایی که خود آن روشن فکران برای آن قائل بوده اند- برداشت درستی داشت. نباید آن را با هر نوع سرکشی و، به تعبیر من، طغیان اشتباه گرفت. بسیار پیش می آید که وقتی از دنیای اطرافمان ملول و دلزده می شویم، تمایل پیدا می کنیم همه چیز را به هم بریزیم. دوست داریم پا روی هر قاعده و قانونی که به آن برخورد می کنیم، بگذاریم. دوست داریم به گناه، لاقیدی، ناشکری و ناامیدی رو بیاوریم. این همان چیزی است که من به آن نام طغیان می دهم؛ ولی بسیاری به غلط همین شیوه ی برخورد را معادل عصیان در نظر می گیرند. این دو مفهوم، تفاوت معنایی و همین طور نتیجه ی بسیار متفاوتی دارند. عصیان، به نظر من، یک اعتراض بسیار هدف مند نسبت به ظلم ها و بی عدالتی هاست. در حالی که طغیان صرفاً ضربه زدن بیش تر به خود است (و بدیهی است که ظالمان از آن بیش ترین سود را می برند). عصیان متوجه جهان و قواعد ظالمانه ی ساخته ی دست بشر است. در حالی که طغیان متوجه خدا و قوانین الهی است. به کارگیری هر یک از این دو شیوه نشان دهنده ی جهان بینی مورد قبول انسان است. با عصیان ما جهان بینی الهی و دین باور را بروز خواهیم داد. ولی با طغیان دین ستیزی و پوچ گرایی را. و باید یک بار دیگر یادآور شوم این دومی بهترین خدمت به همان ظالمان است و در واقع حرکت کردن در مسیر خواست آن هاست. کسانی که طغیان و ول انگاری را شیوه ی خود قرار می دهند، در حقیقت خداوند را مسئول رنج های بشری می دانند. در حالی که در عصیان به طور مشخص خود بشر مسئول به بارآمدن وضع موجود در نظر گرفته می شود. سؤالی که در این جا مطرح می شود این است که، در صورت صحیح بودن جهان بینی الهی، چرا به طور کل امکان بروز بی عدالتی ها در جهان هستی پدید آمده است. پاسخ شخص من همان چیزی است که توسط مصلحان دین مدار بسیار تکرار شده: بی عدالتی ها باعث حرکت و در نهایت رشد و تعالی بشر می شوند. نکته ی دیگر این که گاهی بشر در برابر بی عدالتی ها راه حل سومی را جستجو می کند و آن واگذار کردن بی عدالتی ها به خود خدا، امام زمان، آخرت و ... است. پاسخ را به بهترین شکل در این بخش از آیه ی 11 سوره ی رعد می توان یافت:

... انَّ اللهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّی یُغَیِّروا ما بِاَنفُسِهِم ...

و یا به قول حافظ:

قومی به جدّ و جهد نهادند وصل دوست - قومی دگر حواله به تقدیر می کنند